Պարապմունք 23


1.Որքա՞ն է 1000-ի 100 %-ը։

Պատ․՝1000%


2. Զամբյուղում կա 300 խնձոր։ Գտե՛ք խնձորների քանակի 20 %-ը։

Լուծում։ 1․ 300։100×20=60%

Պատ․՝ 60%


3. Մի գյուղացին իր այգուց հավաքել է 1500 կգ խաղող, իսկ մյուսը՝ 30 %-ով պակաս։ Ընդամենը քանի՞ կիլոգրամ խաղող են հավաքել երկու գյուղացիները։

Լուծում։ 1․ 1500×30:100=450կգ

2. 1500-450=1050կգ

3. 1500+1050=2550կգ(%)

Պատ․՝ 2500կգ(%)

4. Մի տակառում կա 500 լ խաղողի հյութ, իսկ մյուսում՝ 10 %-ով ավելի։ Քանի՞ լիտր խաղողի հյութ կա երկրորդ տակառում։

Լուծում։ 1․ 500×10/100=5000:100=50+500=550

Պատ․՝ 550լ(%)

5. Ո՞րն է ավելի շատ՝ 900-ի 15 %-ը, թե՞ 800-ի 20 %-ը։

Լուծում։ 1․ 900×15/100=13500:100=135

2. 800×20/100=160:100=16

135>16

Պատ․՝900-ի 15%-ը

6. Զբոսաշրջիկն անցել է ճանապարհի 1/4-ը։ Ճանապարհի քանի՞ տոկոսն է նա անցել։

Լուծում։ 1․ 100:4×1=25%

Պատ․՝ 25%

7.Ո՞րն է ավելի քիչ՝ 150-ի 80 %-ը, թե՞ 100-ի 120 %-ը։

Լուծում։ 1․ 150×80:100=120

2. 100×120:100=120

Պատ․՝ Երկու թվերնել հավասար են։

8. Գրքում կա 400 էջ։ Նրա էջերի 54 %-ը քանի՞ անգամ է շատ նրա էջերի 18 %-ից։

Լուծում։ 1․ 400×54:100=216

2. 400×18:100=72

3. 300×54:100=162

4. 300×18:100=54

5.162:54=3

Պատ․՝ 3(%)

9.Oրվա խնդիրը:
Ռոբոտ-խաղալիքը ամեն քայլի կարող է շարժվել 3 մետր աջ կամ 5 մետր ձախ: Ամենաքիչը քանի՞ քայլով ռոբոտ-խաղալիքը կարող է տեղաշարժվել ուղիղ 19 մետր աջ:

Պատ․՝ 7

Օքսիդներ

Օքսիդներ, երկտարր միացություններ են, որոնք բաղկացած են որևէ տարրի և թթվածնի ատոմներից: Օքսիդներում թթվածինը դրսևորում է -2 օքսիդացման աստիճան։ Թթվածինը իր էլեկտրաբացասականությամբ երկրորդն է՝ ֆտորից հետո։ Այդ պատճառով գրեթե բոլոր տարրերը առաջացնում են օքսիդներ։

Թթվածնի և այլ նյութերի միջև տեղի ունեցող քիմիական ռեակցիաները օքսիդացման ռեակցիաներ են: Դրանց հետևանքով առաջացած նյութերն անվանում են օքսիդներ:
Մետաղների օքսիդները սովորական պայմաններում պինդ նյութեր են, իսկ ոչմետաղների օքսիդները սովորական պայմաններում կարող են լինել պինդ (ֆոսֆորի օքսիդ), հեղուկ (ջուր) և գազային (ածխաթթու գազ) վիճակներում:

Օքսիդները ստացվում են ոչ միայն պարզ, այլ նաև որոշ բարդ նյութեր թթվածնով օքսիդացնելիս: Օրինակ՝ մոմը բարդ նյութ է, որն այրելիս ստացվում է երկու տեսակի օքսիդ՝ ջուր և ածխածնի օքսիդ:
Մեր շրջապատում առկա են բազմաթիվ օքսիդներ՝ ջրածնի օքսիդ՝ ջուր, ածխածնի օքսիդ՝ ածխաթթու գազ, սիլիցիումի օքսիդ՝ ավազ և այլն:
Օքսիդները լայն կիրառություն ունեն մարդու կենցաղում: Օրինակ՝ չհանգած կիրը և ավազը օգտագործվում են շինարարության մեջ:
Ածխաթթու գազը լայն կիրառություն ունի հանքային ջրերի գազավորման և հրուշակեղենի արտադրության մեջ:
Կան օքսիդներ, որոնք թունավոր են, օրինակ՝ ազոտի օքսիդը, ծծմբի օքսիդը, շմոլ գազը:

Հարցեր

  1. Ո՞ր նյութերն են կոչվում օքսիդներ:

Օքսիդներ են կոչվում երկտարր միացություններ, որոնք բաղկացած են որևէ տարրի և թթվածնի ատոմներից։

  1. Ո՞րն է օքսիդացման ռեակցիան:

Թթվածնի և այլ նյութերի միջև տեղի ունեցող քիմիական ռեակցիաները օքսիդացման ռեակցիաներ են:

  1. Ի՞նչ կիրառություն ունեն օքսիդները:

Օքսիդները լայն կիրառություն ունեն մարդու կենցաղում: Օրինակ՝ չհանգած կիրը և ավազը օգտագործվում են շինարարության մեջ:

  1. Բերել կենցաղում մեզ հանդիպող օքսիդների օրինակներ, բացատրել դրանց կիրառումը արդյունաբերության մեջ:

Կիրը շատ հաճախ օգտագործում են մեր մայրիկները և տատիկները իրենց կենցաղում : Այն նրանց օգնում է պատրաստել համեղ մուրաբաներ և պահում է ամրություն:

ջուր, ածխածնի օքսիդ՝ ածխաթթու գազ, սիլիցիումի օքսիդ՝ ավազ և այլն:

Գրականության հղումը

Միացման և քայքայման ռեակցիաներ

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում քայքայման:

Քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում այն ռեակցիաները ,որոնց ընթացքում որևէ բարդ նյութ քայքայվում է առաջացնելով մեկ այլ նյութ կամ նյութեր

2. Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում միացման:

Քիմիական ռեակցիաներն են անվանվում այն ռեակցիաները,որոնց ընթացքում երկու և ավելի նյութերի միացումից առաջանում է մեկ նոր նյութ կոչվում է միացման ռեակցիա։

3. էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և  թթվածնի: Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում:

Այրում

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ  է այրումը: Ինչո՞վ է ուղեկցվում  այն:

Այն քիմիական ռեակցիաները, որոնք ընթանում են ջերմության և լույսի անջատմամբ, կոչվում են այրում

2. Հրդեհը հանգցնելու ի՞նչ միջոցներ գիտեք:

Ջրով,կրակմարիչով,կրակի մոտ փոս փորել,փրփուր
3. Ինչպե՞ս կվարվեք, եթե բնակարանում գազի հոտ զգաք:

Կբացեմ պատուհանը, և կփակեմ գազը