Թեմա՝ Ինքնուրույն աշխատանք

1. Կատարե՛ք գործողությունները
   • (228: 19 + 910) x (728 : 182 + 85) = 228:19=12+910=922 x 728:182=4+85=89×922=82.058
   • (1163 — 825 : 33) x (3444 : 12 + 78) = 825:33=25=1.163-25=1.138 x 287+78=365
2. Կատարի՛ր մնացորդով բաժանում.
   • 154 : 8 =19․մն․25
   • 53 : 7 =7․մն․4
3. Հաշվե՛ք
   • 8 մ 3 սմ 1 մ + 20 սմ 9 մմ =24սմ
   • 8 ժ 30 վ – 5 ժ 15 վ =3ժ 15վ
4. AC հատվածի երկարությունը 6սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտի՛ր AB հատվածի երկարությունը միլիմետրերով: Պատ․՝AB=151մմ։
5. Երկու ներկարար պետք է ներկեին 120 մ երկարությամբ ցանկապատը: Մինչև կեսօր առաջին ներկարարը կատարեց ամբողջ աշխատանքի ½-ը, իսկ երկրորդը՝ 1/3-ը: Ի՞նչ երկարություն ուներ ցանկապատի դեռ չներկված մասը:
6. Խանութում ստացան 50 ձեռքի ժամացույց՝ մի մասը երեք սլաքով, մյուս մասը երկու սլաքով: Բոլոր ժամացույցների սլաքների քանակը 123 էր: Յուրաքանչյուր տեսակի քանի՞ ժամացույց էր ստացվել խանութում:  Լուծում։

Լուծում
1) 50X2=100
2) 123-100=23
3) 50-23=27
Պատ․ 27

Այսօր մենք գնացինք Էրեբունի թանգարան այնտեղ մեզ պատմեցին թե ինչպես ր եղել մեր հին Երևանը։ Մենք այնտեղ տեսանք ինչպես էին ապռում հայերը։ Մեզ նաև պատմեցին, որ Էրեբունին եղել է 3․000 տարի արաջ։ Նաև մենք բարձրացանք բլուրի վրա և այնտեղ տեսանք թե, որտե էին ապրում հայերը։ Ինձ շատ-շատ դուր եկավ մեր ճամբորդությունը դեպի Էրեբունի թանգարան։

Սա հին Հայերենի տառերն են ասում են, որ նրանք գրում էին իիռոգլիֆներով և նրանք գրելուց արաջ պետք դնեին Քրիստոսի նշանը նոր գրեին։

Վայրի աղավնին` կուրծքը վիրավոր`
Ընկել էր մենակ աղբյուրի եզրին,
Ծորում էր շիթ-շիթ արյունը բոսոր,
Մեռնում էր, աչքը` ջըրի երազին:

Քնքուշ պարիկը տեսավ դալկահար
Մեռնող աղավնուն և խոսեց այսպես.
-Տո՛ւր ինձ այն, ինչ որ թանկ է քեզ համար,
Էն թանկագինը, կյանք տամ իսկույն քեզ:

Մեռնող աղավնին խորհում էր ինքնին.
«Էն թանկագինը` կյանքն է, անպատճառ,
Ախ, ծաղրում է ինձ աղբյուրի ոգին»:
-Էհ, լավ, թո՛ղ լինի, տո՛ւր և նորից առ:

Պարիկը ցողեր սրսկեց վերքին
Աղավնին բացեց աչքերը ոսկի,
Ու թևին տալով ծափեց խնդագին.
-Ե՞րբ կուզես կյանքըս, նազելի ոգի:

-Թևերըդ կուզեմ, կյանքըդ քեզ լինի:
-Թևերը՞ս … ինչպե՞ս, ոհ, երբե՛ք, երբե՛ք.
Առանց թռիչքի կյանքը գին չունի.
Կյանքըս առ,- թռչունն ասաց սրտաբեկ:

-Թռի՛ր, սիրելի՛ս, ազատ ու վայրի,
Թռիր ու ասա ստրուկ աշխարհքին,
Թե ինչն է թանկը կյանքից ավելի,-
Ասաց ջրերի լուսեղեն ոգին:

Տեքստային աշխատանք՝

1. Եթե դու լինեիր աղավնու փոխարեն, թևերդ կտայի՞ր աղբյուրի ոգուն: Ոչ։ Որովհետև ես շատ եմ սիրում բարձր բաներ և ես շատ-շատ կտխրեյի եթե իմ մոտից կամ ել ես տայի ինչ, որ մեկին իմ թեվերը։
2. Ի՞նչն է կյանքում քեզ համար ամենակարևորը: Իմ կյանքում ամենա թանկ բանն է ընտանիքը և կյանքը։
3. Առակը պատմիր աղավնու անունից: (Առակ աղավնու մասին) Լինում է, չի լինում մի աղավնի։ Նա շատ էր սիրում քայլել ամբողջ աշխարհով և տեսնել մեր երկիրը։ Մի օր նա գնաց, որ նույնպես երկրին նայի։ Նա քայլեց քայլեց և տեսավ էշին։ Էշն ասաց։ -Ուր ես գնում։ -Գնում եմ երկիրն տեսնեմ, և էշն ասում է կարող եմ ես ել գամ քո հետ ես ել ուզում մեր երկիրը տեսնեմ։ Ու նրանք երկուսով գնացին։ Աղավնին ճանապարհին տեսավ մի գեղեցիկ քաղաք, որի անուններ Երևան։ Ու նա ասաց։ -Ինչ գեղեցիկ տեղ է ես շատ կուզենայի այստեղ ապրել, և էշն ասաց։ -Ես ել կուզեյի շատ, և նրանք գնացին Երևան և սկսեցին ապրել այդտեղ։
4. Դո՛ւրս գրիր այն տողերը, որտեղ խտանում է հեղինակի ասելիքը:

Վայրի աղավնին` կուրծքը վիրավոր`
Ընկել էր մենակ աղբյուրի եզրին,
Ծորում էր շիթ-շիթ արյունը բոսոր,
Մեռնում էր, աչքը` ջըրի երազին:

1.Գրի՛ր հետևյալ բառերի հականիշները՝ վիրավոր, մեռնել, քնքուշ, տալ, թանկ, բացել,  երբեք: Վիրավոր-առողջ, մեռնել-ապաքինվել, քնքուշ-կոպիտ, տալ-վերձնել, թանկ-եժան, բացել-փակել, երբեք-միշտ։
2.Բացատրի՛ր հետևյալ բառերը՝ բոսոր, դալկահար, թանկագին, ծաղրել, նազելի: Բոսոր-ծիրանագույն, դալկահար-գունատ, թանկագին-պետքական, ծաղրել-ձեռ առնել, նազելի-քնքուշ։
3. Տեքստից դո՛ւրս գրիր քեզ համար հինգ հետաքրքիր բառ և դրանցով կազմիր նախադասություններ: Թև-թռչունները կարող են թռչել մենակ թևերով։ Ոգի-ես չեմ հավատում, որ կա ոգի։

EXAMPLE: I love pizza. ⇒ I don’t love pizza.

1 He is a student. ⇒ He (isn’t) a student.

2 Peter works in an office. ⇒ Peter (doesn’t) work in an office.

3 My parents live in Arizona. ⇒ My parents (don’t) live in Arizona.

4 Suzan likes cats. ⇒ Suzan (doesn’t) like cats.

5 He has brothers and sisters. ⇒ He (hasn’t) any brothers or sisters.

6 She speaks three languages. ⇒ She (doesn’t) speak three languages.

7 John and I want to be musicians. ⇒ John and I (don’t) want to be musicians.

8 They play tennis. ⇒ They (don’t) play tennis.

9 She gets home late. ⇒ She (doesn’t) get home late.

10 Anna and Paul live in the center. ⇒ Anna and Paul (don’t) live in the center.

Ծաղիկ-ծաղկանոց։

Մուկ-մկստան։

Հայ-Հայաստան։

Նիստ-նստարան։

Այբուբեն-այբեննարան։

Դաս-դասարան։

Դպիր-դպրոց։

Դարբին-դարբնոց։

Հյուր-հյուրանոց։

Զոր(ք)-զորանոց։

Ռուս-Ռուսաստան։

Գործ-գործարան։

EXAMPLE: I love pizza. ⇒ I don’t lovepizza.

1 He is a student. ⇒ He (isn’t) a student. +

2 Peter works in an office. ⇒ Peter (doesn’t) in an office. +

3 My parents live in Arizona. ⇒ My parents (don’t) in Arizona. +

4 Suzan likes cats. ⇒ Suzan (like) cats. –

5 He has brothers and sisters. ⇒ He (hasn’t) any brothers or sisters. +

6 She speaks three languages. ⇒ She (speak) three languages. –

7 John and I want to be musicians. ⇒ John and I (wants) to be musicians. –

8 They play tennis. ⇒ They (plays) tennis. –

9 She gets home late. ⇒ She (get) home late. –

10 Anna and Paul live in the center. ⇒ Anna and Paul (live) in the center. –

2.omplete the following sentences choosing the correct present simple or present continuous forms.
You can take the newspaper. I _ it. a.‘m not reading b.don’t read c.‘m not read 2 I _ to work by car, but today I’m going by bus.

1. You can take the newspaper. I — it
2. a.‘m not reading+
3. b.don’t read
4. c.‘m not read

2. I _____ to work by car, but today I’m going by bus.

a.usually go –

b.‘m usually going –

c.usually going –

3‘Where is John?’ ‘He _____ a shower.’

a.has

b.having

c.‘s having+

4. I _____ sport very often.

a.‘m not doing

b.don’t do+

c.‘m not do

3. Write the past simple forms of the regular verbs in brackets to complete these sentences.

1 I studied (study) all night yesterday.

2 We plaied (play) poker after dinner.

3 After escaping from prison, he robed (rob) a bank.

4 He started (start) playing chess at the age of 7.

5 We arrived (arrive) home very late.

6 We visited (visit) the Louvre while we were in Paris.

7 He tried (try) to escape.

8 I stoped (stop) smoking when I was 30.

9 When I was a child, I hated (hate) fish.

10 We really enjoied (enjoy) the concert. 5

(6)

1. Հաշվեք  12 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 12x12x12=1.728սմ³ (2) 12x12x6=864սմ²
2. Հաշվեք  14 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 14x14x14=2.744դմ³ (2) 14x14x6=1.176դմ²
3. Հաշվեք  19 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 19x19x19=6.859սմ³ (2) 19x19x6=2․166սմ²
4. Հաշվեք  15 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 15x15x15=3.375մմ³ (2) 15x15x6=1.350մմ²
5. Հաշվեք  4 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 4x4x4=64դմ³ (2) 4x4x6=96դմ²
6. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 21x21x21=9.261սմ³ (2) 21x21x6=2.646սմ²
7. Հաշվեք  11 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 11x11x11=1.331դմ³ (2) 11x11x6=726դմ²
8. Հաշվեք  14 մմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 14x14x14=2.744մմ³ (2) 14x14x6=1.176մմ²
9. Հաշվեք  21 սմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 21x21x21=9.261սմ³ (2) 21x21x6= 21x21x6=2.646սմ²
10. Հաշվեք  1 դմ կող ունեցող  խորանադի ծավալն ու մակերևույթի մակերեսը։ Լուծում։ (1) 1x1x1=1դմ³ (2) 1x1x6=6դմ²

Առաջադրանքներ

1. Ո՞ր թվերին են համապատասխանում A,B,C,D,E,F կետերը
   կոորդինատային ճառագայթի վրա․ A (1), B (5), C (8), D (10), E (11), F (14).
2. Ի՞ն չ կոորդինատներ ունեն A և B կետերը ։ Ի՞ն չ կոորդինատներ
   ունեն A և B կետերի միջև նշված կետերը։ A (5), B (10). 7 և 9.
3. A(150) , B(360) և C(30) կետերից ո՞րն է կոորդինատային
   ճառագայթի վրա ավելի աջ գտնվում, իսկ ո՞րն է ավելի ձախ
   գտնվում։ Ավելի աջ-B (360)։ Ավելի ձախ-C (30).
4. Կոորդինատային ճառագայթի վրա B կետը գտնվում է A(15)
   կետից ձախ։ Ի՞նչ ամենամեծ կոորդինատ կարող է ունենալ B
   կետը, իսկ ի՞նչ ամենափոքր կոորդինատ կարող է ունենալ B
   կետը։ B (14) ամենա մեծ։ B (0) ամենա փոքր։
5. Գծե՛ք Օ կետից սկիզբ առնող կոորդինատային ճառագայթ։ 10մմ
   երկարություն ունեցող հատվածը վերցրե ՛ք որպես միավոր
   հատված և ճառագայթի վրա նշե՛ք հետևյալ թվերին
   համապատասխանող կետերը․
   O
   A
   B
   C D E F
   O
   A B
   ա)0,1,2,3,4,5,6
   բ)0,3,6,9
   գ)0,2,4,6,8
   6․ Գտե՛ք այն 4 թվերը, որոնք գրված պետք է լինեն չափիչ սարքի
   սանդղակի վրա։
6. Բերե՛ք չափիչ սարքերի մի քանի օրինակ և ասե՛ք, թե չափման ինչ
   միավորի են համապատասխանում այդ սարքերի սանդղակների
   բաժանումները։ 220, 240, 260, 280, 300, 420․
   Լրացուցիչ
7. Գծե՛ք ՕA և ՕB տարբեր ճառագայթներ այնպես, որ ՝
   Դրանք լինեն միևնույն ուղղի ճառագայթներ,
   Դրանք միևնույն ուղղի ճառագայթներ չլինեն։
   9․ Տրված են 4 կետեր, որոնցից ոչ մի 3-ը չեն գտնվում մի ուղղի վրա։
   Յուրաքանչյուր 2 կետով ուղիղ են տարել։ Քանի՞ ուղիղ է տարված։
   10․ Գծե՛ք 5սմ երկարությամբ մի AD հատված։ Նրա վրա նշե՛ք այնպիսի
   B և C կետեր, որ ստացված AB և CD հատվածների համար ունենանք՝
   |AB| =2սմ և |CD|=3սմ։

1. Սկիզբ և վերջ ունի՞ արդյոք ճառագայթը: Այո ճառագայթը ունի համ սկիզբ համ վերջ։
2. Բերեք հար մակերևույթի մի քանի օրինակներ:
3. Ի՞նչ է երկրաչափական պատերը և ինչպե՞ս է կոչվում մաթեմատիկայի այն բաժինը, որն ուսումնասիրում է երկրաչափական պատկերները:
4. Գծե՛ք մի ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք որևէ երկու երկու կետ: Քանի՞ հատված և և քանի՞ ճառագայթ ստացվեց:
5. Կատարե՛ք գործողությունները

• (4259472 + 6944) : (8617 — 1691) =
• (15658 + 1024) : (1024-1005) =
• (112485 + 4251) : (505 — 1005) =

6. Արտահայտե՛ք

• Գրամներով. 1 տ, 15 ց, 4 ց 18 կգ
• Կիլոգրամներով. 23 ց 4 կգ, 18 տ 7 ց 31 կգ
• Մետրերով. 3 կմ 156 մ, 130 կմ 99 մ, 180 դմ

Այդ ինչպե՞ս պատահեց՞ որ աջ-ը նշանակեց «ուղիղ»։ Իմաստի այս անցում սովորական երևույթ է ոչ միայն հայերեն, այլև ուրիշ լեզուների համար․ ծանոթ շատ լեզուներում աջ միաժամանակ նշանակում է «ուղիղ» «ճիշտ» անգամ «ճշմարիտ»։ Համեմատեցեք․ ռուսերեն правый «աջ» և правильный «ճիշտ», право «իրավունք», правда «ճշմարտություն»։ Անգլերեն right [ռայթ], ֆրանսերեն droit [դղուա], պահլավերեն ռաասթ ունեն հիշված երեք իմաստներն էլ։