Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից: 

Հիդրոքսիլ խումբ են անվանում մետաղին միացված OH խումբը:
Հիմքերն անվանվում են համապատասխան մետաղի անվանն ավելացնելով հիդրօքսիդ բառը:

Օրինակ KOH՝ կալիումի հիդրոքսիդ
NaOH՝ նատրիումի հիդրոքսիդ
Al(OH)3՝ ալյումինի հիդրոքսիդ
Fe(OH)2,Fe(OH)3՝ երկաթի հիդրոքսիդներ
Հիմքերը լինում են ջրում լուծվող և ջրում չլուծվող։ Ջրում լուծելի հիմքերն անվանում են ալկալիներ։
Ալկալիներ են KOH-ը, NaOH-ը,Ca(OH)2-ը, Ba(OH)2-ը:
Անհամեմատ ավելի մեծ է ջրում չլուծվող հիմքերի թիվը՝ Mg(OH)2, Cu(OH)2, Fe(OH)2 և այլն:

Հարցեր՝
1.Ո՞ր նյութերն են կոչվում հիմքեր:

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից: 
2. Բերել կենցաղում դրանց օգտագործման օրինակներ։

Նատրիումի հիդրօքսիդը օգտագործվում է ներկ, օճառ և ապակի սարքելիս։
Կալցիումի հիդրօքսիդը օգտագործվում է շինարարության մեջ, ինչպես նաև պահածոներ պատրաստելիս։

1. Դամոկլյան սուր-թվացյալ բարեկեցության պայմաններում մեկի գլխին կախված մշտական սպառնալիք։

Արտահայտությունը դարձել է թևավոր և փոխաբերական իմաստով գործածվելիս նշանակում է թվացյալ բարեկեցության պայմաններում մեկի գլխին կախված մշտական սպառնալիք։

1. ըստ հին հունական ավանդության՝ սրածայր սուր, որը ձիու մազից կախել էին Դամոկլեսի գլխավերևում Դիոնիսոս բռնակալի հրամանով, Դիոնիսոսը նրան նստեցրել էր իր տեղը ճոխ ընթրիքի ժամանակ, երբ Դամոկլեսը սուրը տեսավ, լիքը բաժակը ձեռքից վայր ընկավ
2. (փխբ․) վտանգ, որ ամեն վայրկյան սպառնում է մարդուն

Ինչի՞ց ու ինչի՞ վրա էր կախված Դամոկլեսի թուրը: և ստացել է լավագույն պատասխանը

Դամոկլյան սուր, ամեն րոպե սպառնացող վտանգ: Դամոկլես, բռնակալ Դիոնիսիոսի Սբ. Սիրակուզում, IV դ. Մ.թ.ա. , նախանձեց իր երջանկությանը; Տոնի առթիվ Դիոնիսիոսը նրան իր տեղը տվեց ՝ գլխի վրա սուր սուր կախելով ձիու մազի վրա:

                                         Դամոկլյան սուր/Արտաշեսյան սուր

Կար մի թագավորություն։ Արտաշես Արաջինը 1555թ, որոշում է իր գահը մի տարով տալ Տիգրան Մեծին։ Տիգրան Մեծը այն մարդն էր, որը հավատում էր, որ Արտաշես Արաջինը ամենաբախտավոր մարդն է։ Արտաշես Արաջինը հրամայում է, որ նրա օգնականները գնան և գտնեն Տիգրան Մեծին։ Նրանք գնում են գտնում են Տիգրան Մեծին և ասում են, որ Արտաշես Արաջինը ուզում է իր գահը տալ նրան մի տարով։ Նրանք Տիգրան Մեծին տանում են Արտաշես Արաջինի մոտ և նրան հագցնում և նստցնում գահին։ Նրա կողքերը բլորոը նրան հնազանդվում էին և կատարում էին այն ինչ նա հրամայում էր։ Խնջույքի ժամանակ Տիգրան Մեծը նկատում է, որ իր գլխավերևում ձիու մազից կախված է առանց պատյանի մի սուր։ Այդպես նա ցույց տվեց այդ սուրը Արտաշես Արաջինին, որ նա ապռում է միշտ մահվան եզրին։

1. Տրոյական ձի-նվեր թշնամուն՝ նրան խաբելու, ծուղակը գցելու և կործանելու նպատակով։

ՏՐՈՅԱԿԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄ
Տրոյական պատերազմ , լեգենդար հակամարտություն վաղ հույների և ժողովրդի միջև Տրոյա արեւմուտքում Անատոլիա , որը հետագա հույն հեղինակների կողմից թվագրվել է 12-րդ կամ 13-րդ դարերովմ.թ.ա., Ի պատերազմ աշխուժացրեց հին հույների երեւակայությունը, քան նրանց պատմության ցանկացած այլ իրադարձություն և նշվում Իլիական եւ Ոդիսական ի Հոմերոս , ինչպես նաև մի շարք այլ վաղ գործեր, որոնք այժմ կորցրել են, և հաճախ նյութ են տրամադրել դասական դարաշրջանի մեծ դրամատուրգների համար: Այն նաև նկարագրվում է հռոմեացիների գրականության մեջ (օրինակ ՝ Վիրգիլիոս Ի Էնեյդա ) և հետագա ժողովուրդների մինչև նոր ժամանակներ:

110. ա) Գտե՛ք 36 թվի 15%-ը: 36×15:100=5,4
     բ) Գտե՛ք այն թիվը, որի 15%-ը 36 է: 36×100:15=240

ա) 3×100:1=300

բ) 40×100:10=4000

գ) 30×100:15=200

դ) 250×100:50=500

ա) Լուծում։ 1․ 16:2×100=800

Պատ․՝ 800

բ) Լուծում։ 1․ 270×100:90=300

Պատ․՝ 300 սիսեռ։

119. Մեկ կիլոգրամ պանիրը պարունակում է 200 գ սպիտակուց: Քանի՞
     տոկոս սպիտակուց է պարունակվում պանրում:

20%

Աղեր, կիրառումը, բաղադրությունը

Ուսումնասիրել և կարդալ հետևյալ հղումով տեղադրված ուսումնական նյութը;

Պատասխանել հարցերին՝

1.Արդյո՞ք աղերը բարդ նյութեր են:

Աղերը բարդ նյութեր են,որովհետև նրանք կազմված են մի քանի նյութերից։

2.Թվարկե՛ք կենցաղում օգտագործվող մի քանի աղեր:

Նատրիումի քլորիդը, կրաքար, կերակրի աղ։

3.Ո՞ր աղերն են օգտագործվում գյուղատնտեսության մեջ:

Նատրիումական, կալիումական սելիտրաները պղնձի սուլֆատը։

1.Համեմատե՛ք.
ա) 16-ի 37 %-ը և 37-ի 16 %-ը,

1) 16 x 37 = 382
2) 382 : 100 = 382/100
1) 37 x 16 = 382
2) 382 : 100 = 382/100
382/100 = 382/100

բ) 72-ի 94 %-ը և 94-ի 72 %-ը,

1) 72 x 94 = 6768
2) 6768 : 100 = 6768/100
1) 94 x 72 = 6768
2) 6768 : 100 = 6768/100
6768/100 = 6768/100

գ) 88-ի 56 %-ը և 56-ի 88 %-ը։

1) 88 x 56 = 4928
2) 4928 : 100 = 4928/100
1) 56 x 88 = 4928
2) 4928 : 100 = 4928/100
4928/100 = 4928/100

2.Դպրոցում կա 480 աշակերտ։ Նրանց 35 %-ը մասնակցել է մարզական մրցումներին։ Քանի՞ աշակերտ է մասնակցել մրցումներին։

Լուծում։ 1․ 480։100×35=168

Պատ․՝ 168

3.Երկու քաղաքների հեռավորությունը 60 կմ է։ Ճամփորդն անցել է այդ հեռավորության 3/5-ը։ Քանի՞ կիլոմետր է անցել ճամփորդը։

Լուծում։ 1․ 60։5×3=36

Պատ․՝ 36

4.Գնացքի մի վագոնում 36 ուղևոր կա, իսկ մյուսում՝ դրա 5/6-ը։ Ընդամենը քանի՞ ուղևոր կա այդ երկու վագոններում։

Լուծում։ 1․ 36։6×5=30

Պատ․՝ 30

5.1600 թիվը բաժանե՛ք երկու մասի 3 ։ 5 հարաբերությամբ։

Լուծում։

3+5=8

1600:8=200

200×3=600

200×5=1000

6. Կռահե՛ք քառակուսու կողմի երկարությունը, եթե նրա մակերեսն է`
ա) 36սմ^2 , բ) 64սմ^2 , գ) 1սմ^2 , դ) 25մմ^2 , ե) 49մմ^2 

ա) 36սմ-6×6=36

բ) 64սմ-8×8=64

գ) 1սմ-1×1=1

դ) 25սմ-5×5=25

ե) 49սմ-7×7=49

Нет.

Никто не знает.

1. Площадь государства составляет 9,5 млн квадратных километров, а население превысило 1,4 млрд человек. Таким образом, плотность населения в Китае достигает 150 чел/кв. км. По численности он находится на первом месте в мировом рейтинге, а по территории – на третьем.
2. Китай имеет самую большую армию в мире по численности. По последним данным, она состоит из 3,35 миллиона человек. А вот США в этом списке находится только на третьей строчке, на второй – Индия.
3. В Китае, в отличие от большинства европейских стран, цветом скорби является белый. Для них удивительно, что невеста идет под венец в белом платье, ведь они используют этот цвет только для траура и при болезни.
4. Все панды в мире принадлежат Китаю. Если вы видите в другой стране панду, значит, страна просто одолжила черно-белое животное. Раньше панд дарили в дипломатических целях, но сейчас просто сдают в аренду на 10 лет. Все рожденные на других территориях панды сразу переправляются в Китай.
5. Китай, как самая густонаселенная страна в мире, страдает от пробок больше других. Здесь даже есть особый бизнес – застряв в пробке, можно вызвать спасателей. Два китайца приедут на мотоцикле, один останется в авто, а второй довезет куда нужно.

Ըստ հին հնդկական լեգենդի՝ անմոռուկը առաջացել է  հետևյալ  կերպ․ մի գյուղում ամուսնանում են  մի երիտասարդ  ու  մի աղջիկ: Հարսանիքից հետո  երիտասարդները, հարսի հայրական տանից   ուղևորվելով ամուսնու ծնողների տուն, հանդիպում են   վայրի գազաննների, որոնք հոշոտում են  նորապսակներին:  Բնակիչները նրանց թաղում են  գետի ափին,  իսկ գարնանը այդ վայրում անսպասելիորեն հայտնվում է մի բաց յասամանագույն ծաղիկ:  Որսորդը, անցնելով  ծաղկի  կողքով,  խստորեն բացականչում է. «Հավե´րժ ապրիր», և  բնությունը ընդունում է   բարի մաղթանքը: Այդ ժամանակից ի վեր այս ծաղիկները ժողովուրդի մեջ  կոչվում են անմոռուկներ:

1. Ավազանում 600մ3 ջուր կար։ Դրանից 150մ3 -ը արտահոսեց։ Ավազանում եղած ջրի ո՞ր մասն արտահոսեց։

Լուծում:
600:150=4
Պատ.՝ 1/4 մասը:

2. Գրադարանում կա 50.400 գեղարվեստական և 8400 գիտական գիրք։ Քանի՞ անգամ է գրադարանում եղած գեղարվեստական գրքերի քանակն ավելի գիտականների քանակից։

Լուծում
50400:8400=6
Պատ.՝ 6 անգամ:

3. Նախատեսված էր, որ գործարանը մեկ տարում պիտի թողարկեր 12500 մեքենա։ Գործարանը նախատեսված աշխատանքը կատարեց 114 %-ով։ Նախատեսվածից քանի՞ մեքենայով ավելի թողարկեց գործարանը։

Լուծում:
114-100=14
Պատ.՝14%

4.Պահեստում 2000 կգ մթերք կար։ Առաջին օրը պահեստից տարան ամբողջ մթերքի 40 %-ը, երկրորդ օրը՝ մնացածի 30 %-ը։ Քանի՞ կիլոգրամ մթերք մնաց պահեստում։

Լուծում
2000:100×40=800
2000-800=1200
1200:100×30=360
1200-360=840
Պատ.՝840 կգ

5. Գտե՛ք թիվը, եթե հայտնի է, որ նրա`
ա) 20 %-ը հավասար է 125-ի,

125×100:20=625
բ) 110 %-ը հավասար է 770-ի,

770×100:110=700
գ) 35 %-ը հավասար է 140-ի,

140×100:35=400
դ) 10%-ը հավասար է 100-ի։

1000

6. Ցորենն աղալիս ստացվում է նրա զանգվածի 75 %-ի չափ ալյուր։ Որքա՞ն ցորեն պետք է աղալ 375 կգ ալյուր ստանալու համար։

Լուծում։

500×75/100=375

375×100:75=500կգ

Պատ․՝ 500կգ

7. Ուղղանկյան երկարությունը 18 սմ է, որ նրա լայնության 120 %-ն է։ Գտե՛ք ուղղանկյան պարագիծը։

Լուծում։

66×120/100=18

18×100:120=15

15+15+18+18=66սմ

Պատ․՝ 66սմ

1. Ներկայացրե՛ք հայերի ծագման մասին պատմող հայկական ավանդազրույցը /բանավոր էջ 33-34/

Հազարամյակներ առաջ եղել են մեկ լեզվի բառբառներ։ Գիտնականները ցեղակից լեզուների այդպիսի խումբն անվանում են լեզվաընտանիք, իսկ դրա մայր լեզուն՝ նախալեզու։ Մայր լեզվով կամ նախալեզվով խոսողները կոչվում են, մայր ժողովուրդ, իսկ նրա զբաղեցրած սկզբնական տարածքը՝ նախահայրենիք։

1. Որտե՞ղ է եղել հնդեվրոպական նախահայրենիքը։

Գիտնականներին հաջողվել է իմանալ թե, որտեղ է եղել <Հնդեվրոպական նախահայրենիքը>։ Այն զբաղեցրել է Հայկական լեռնաշխարհը, Փոքր Ասիայի արևելքը, Միջագետքի հյուսիսը և Իրանի հյուսիսարևմուտքը։

1. Ի՞նչ կերպարով է ներկայանում Հայաստանը հին աշխարհի վեպերում և առասպելներում։

Հայաստանը, լինելով հնդեվրոպական ժողովուրդների նախահայրենիքը, սրբազան երկիր է համարվել նաև այլ ծագումով ժողովուրդների համար։

1. Բացատրե՛ք հետևյալ հասկացությունները, անուններն ու արտահայտությունները.

• Լեզվաընտանիք-Լեզուների ընտանիք։
• նախալեզու-Պայմանական գիտական անվանում ցեղակից լեզուների հիմքը հանդիսացած և տեսականորեն վերականգնվող։
• մայր ժողովուրդ-մայրաքաղաք, այնտեղ, որտեղ դու ես ծնվել։
• նախահայրենիք-նախնական հայրենիք օրինակ Ք․ա։
• հնդեվրոպական լեզվաընտանիք-Ազգորեն կազմավորված ժողովրդի լեզու։

Դափնե

(Մաս 2)

-Կա՛նգ առ, չքնա՛ղ հավերժահարս,-կանչեց Ապոլլոնը,- ինչո՞ւ ես ինձնից փախչում` գայլից հետապնդվող գառնուկի պես: Արծվի ճանկերից ճողոպրող աղավնու նման սուրում ես դու: Չէ՞ որ ես թշնամի չեմ: Կա՛նգ առ, հավերժահա՛րս, սերն է ինձ ստիպում, որ հետևեմ քեզ: Մի տե՛ս դու, ոտքերդ արյունոտել ես` տատասկին ու սրածայր փշերին դիպցնելով:Սպասի՛ր, կա՛նգ առ: Ե՛ս եմ, Ապոլլո՛նը, շանթարձակ Զևսի որդին և ոչ թե մի հասարակ մահկանացու հովիվ:

Բայց չքնաղ Դափնեն փախչում էր ավելի ու ավելի արագ: Ասես թևածելով սուրում է Ապոլլոնը նրա հետևից: Ավելի ու ավելի է մոտենում Դափնեին: Ահա, ուր որ է` կհասնի: Ուժերը լքում են Դափնեին: Եվ նա աղերսում է իր հորը` Պենևսին.

— Հա՛յր իմ Պենևս, օգնության հասիր ինձ: Բացվի՛ր, գետի՛ն, կլանի՛ր ինձ: Խլեցե՛ք ինձանից այս կերպարանքը, նա ինձ միայն տանջանքներ է պատճառում:

Այս խոսքն ասելուն պես կեղևապատվեց նրա քնքուշ մարմինը, վարսերը` տերևներ, իսկ ձեռքերը, որ կարկառված էին դեպի երկինք, ճյուղեր դարձան: Խորունկ վիշտը սրտում` գրկեց Ապոլլոնը դափնեծառ դարձած Դափնեին, և ծառի կեղևի տակից նա լսում էր Դափնեի դեռևս բաբախող սրտի տրոփյունը:

Երկար ժամանակ Ապոլլոնը տխուր-տրտում կանգնեց դափնու մոտ, և վերջապես ասաց.

-Թող այսուհետ միայն քո ճյուղերի պսակը զարդարի իմ գլուխը, թող սրանից հետո քո կանաչ զարդարանքը լինի իմ կիթառին և կապարճին: Թող երբեք չթորշոմի քո կանաչը: Հավերժ դալա՛ր եղիր:

Եվ Դափնին կամացուկ սոսափեց իր սաղարթախիտ ճյուղերը և, իբրև համաձայնության նշան, խոնարհեց իր կանաչ կատարը:

Առաջադրանքներ

1. Ընթերցել հունական լեգենդի շարունակությունը:
2. Բառարանի օգնությամբ բացատրել մգեցված բառերի հոմանիշները:

Տատասկին-բարդածաղկավորների ընտանիքին պատկանող փշոտ տերևներով խոտաբույս։

Մահկանացու-մահվան ենթակա, մեռնող, մահացող։

Թևածելով-թևերը շարժել՝ թափահարել թռչելու համար:

Կլանել-իր մեջ ընդունել՝ առնել։

Կարկառված-ձեռքը մեկնել՝ երկարացնել։

Դալար- կանաչով պատված՝ ծածկված։

1. Գրել փոքրիկ նամակ Ապոլլոնին:

Ապոլլոն մի տխրիր։ Ես վստահ եմ, որ դուկգտնես ուրիշ գեղեցիկ մարդու, որը նույնպես քեզ կուրախացնի իր գեղեցկությամբ։ Մաղթում եմ քեզ երջանկություն և արողջություն։ Մի անգամ ել եմ ասում մի տխրիր։