Ավ. Իսահակյան Երջանիկ խրճիթը

  1. Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր: Զմրուխտյա-զմրուխտէ, չիբուխ-ծխափող, մացառ-չոր խոտ,ավիղ, շավիղ-նեղ արահետ, որդեգրել-դառնալ ծնող ուրիշի երեխայի համար, օջախ-խարույկ։
  2. Քո սիրած գույնով ներկիր այն հատվածները, որտեղ երևում է խրճիթի երջանիկ լինելը: Ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:
  3. Գրիր մգեցրած բառերի հոմանիշները: Մեղմիկ-հանդարտ, մտմտալ-մտորել, շավիղ- ուղի, շնորհալի-մեծաշնորհ, ուրախանալ-բերկրել, շքեղ-փառահեղ, վերջալույս-արևամուտ, կրակ-հուր, տաք-ջերմ։
  4. Վերնագրիր առանձնացված հատվածները: Զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց կար-Զմրուխտյա գետակը և ջրաղացը։ Ջրաղացի դռան առջև, կանաչ ուռենու տակ, թիկն էր տվել ջրաղացպանը և չիբուխը գոհ ծխում. կողքին նստել էր կինը, իսկ նրանց աչքերի առջև մի սիրուն մանուկ՝ նրանց երեխան, խաղ էր անում-Ջրաղացպանը և իր ընտանիքը։ Մեղմիկ սոսափում էր ուռենին, և ջրաղացն անուշ մտմտալով, ասես հին օրերից մի հին հեքիաթ էր պատմու-Ջրաղացի հեքիաթը։ Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ-Մոլորված մանուկը։ Անցավ մի քարավան. մի ուղևոր տեսավ լացող մանուկին, խղճաց, վեր առավ և իր հետ տարավ-Կորած մանուկը և քարավանը։ Տարավ իր տունը, և որովհետև զավակ չուներ, որդեգրեց նրան-Որդեգրված մանուկը։ Մանուկը մեծացավ, դարձավ մի շնորհալի երիտասարդ-Շնորհալի մանուկը։ Ամենքը սիրում էին նրան և ուրախանում նրա վրա, բայց նա տխուր էր, միշտ տխուր-Տխուր մանուկը։ Երբ երեկոները մենակ նստում էր իրենց շքեղ պատշգամբում, որի շուրջը բացվում էր պարտեզը հովասուն ծառերով և կարկաչուն շատրվաններով՝ նրա հոգին սլանում էր մի ուրիշ վայր, որ հեռավոր երազի պես մեկ երևում էր, մեկ չքանում…Երևում էր մի խեղճ ջրաղաց զմրուխտյա գետակի վրա, որ օր ու գիշեր մանկության պես սիրուն մի հին հեքիաթ էր պատմում, տեսնում էր երկու հարազատ դեմքեր՝ նստած կանաչ ուռենու տակ. մեկը մտքի մեջ ընկած չիբուխ է ծխում, մյուսը արցունքոտ աչքերով նայում է հեռուն-Մտորումներ անցյալի մասին։ -Ինչու՞ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան,-ի՞նչդ է պակաս, թե սեր ունես մի աղջկա, հայտնիր, թե չէ, ինչ կա-Մանկան մտքերը։ Եվ խնջույք էր սարքել բարի հայրը որդուն ուրախացնելու համար. դահլիճները լուսավորված էին ջահերով. նազելի աղջիկները պատել էին երտասարդի շուրջը, ասում ու ծիծաղում էին-Երիտասարդի ուրախ օրը։ Եվ երիտասարդը մի օր զգույշ դուրս ելավ դահլիճներից, անհայտացավ խավարի մեջ ու էլ չվերադարձավ-Խավարի մեջ մոլորված երիտասարդը։ Նա գնաց, շրջեց, թափառեց շատ ու շատ տեղեր, հարցուփորձ արավ և մի օր վերջալույսի շողերի տակ տեսավ զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց: Տեսավ՝ ջրաղացին կռնակը տվել է մի հին խրճիթ, որի բուխարիկից մարմանդ ծուխ է ելնում-Հարազատ ջրաղացը։ Մոտեցավ խրճիթին, կամացուկ նայեց լուսամուտից ներս. նստել էր մի ալևոր մարդ և մտախոհ չիբուխ էր ծխում. մի երերուն պառավ ցամաքած ձեռքերով սեղան էր փռում: Երբ նրանք հացի նստան, պառավը վերցրեց մի կտոր հաց ու ասավ-մանկության հիշողություններ։ Այս էլ որդուս բաժինը-Որդու բաժինը։ Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…Հե՜յ մեր որդին էլ չի գա-Մոր սիրտը։ Ա՜յ մարդ, աստված գիտե, մեր որդին հիմա ու պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարելի է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդուս բաժինն եմ տալիս. ինչ իմանաս, կարելի է նայել իմ որդուս իրենից բաժին է տալիս-Մոր մտքերը։ Այդ միջոցին ներս ընկավ որդին, գրկեց մորն ու հորը, համբուրեց և լացեց-Որդու վերադարձը։ Ա՜ , մեր որդին,-բացականչեցին ծերունիները և գրկերի մեջ առան իրենց կորած, կարոտացած որդուն և լաց եղան-Ծնողների ուրախությունը։ Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը-Երջանիկ խրճիթը։ Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն մանկության պես ոսկի-Ջրաղացի ոսկե հեքիաթը։
  5. Ընտրիր հատվածներից մեկը և գրավոր պատմիր:
  1. Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր: Զմրուխտյա-զմրուխտէ, չիբուխ-ծխափող, մացառ-չոր խոտ,ավիղ, շավիղ-նեղ արահետ, որդեգրել-դառնալ ծնող ուրիշի երեխայի համար, օջախ-խարույկ։
  2. Քո սիրած գույնով ներկիր այն հատվածները, որտեղ երևում է խրճիթի երջանիկ լինելը: Ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:
  3. Գրիր մգեցրած բառերի հոմանիշները: Մեղմիկ-հանդարտ, մտմտալ-մտորել, շավիղ- ուղի, շնորհալի-մեծաշնորհ, ուրախանալ-բերկրել, շքեղ-փառահեղ, վերջալույս-արևամուտ, կրակ-հուր, տաք-ջերմ։
  4. Վերնագրիր առանձնացված հատվածները: Զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց կար-Զմրուխտյա գետակը և ջրաղացը։ Ջրաղացի դռան առջև, կանաչ ուռենու տակ, թիկն էր տվել ջրաղացպանը և չիբուխը գոհ ծխում. կողքին նստել էր կինը, իսկ նրանց աչքերի առջև մի սիրուն մանուկ՝ նրանց երեխան, խաղ էր անում-Ջրաղացպանը և իր ընտանիքը։ Մեղմիկ սոսափում էր ուռենին, և ջրաղացն անուշ մտմտալով, ասես հին օրերից մի հին հեքիաթ էր պատմու-Ջրաղացի հեքիաթը։ Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ-Մոլորված մանուկը։ Անցավ մի քարավան. մի ուղևոր տեսավ լացող մանուկին, խղճաց, վեր առավ և իր հետ տարավ-Կորած մանուկը և քարավանը։ Տարավ իր տունը, և որովհետև զավակ չուներ, որդեգրեց նրան-Որդեգրված մանուկը։ Մանուկը մեծացավ, դարձավ մի շնորհալի երիտասարդ-Շնորհալի մանուկը։ Ամենքը սիրում էին նրան և ուրախանում նրա վրա, բայց նա տխուր էր, միշտ տխուր-Տխուր մանուկը։ Երբ երեկոները մենակ նստում էր իրենց շքեղ պատշգամբում, որի շուրջը բացվում էր պարտեզը հովասուն ծառերով և կարկաչուն շատրվաններով՝ նրա հոգին սլանում էր մի ուրիշ վայր, որ հեռավոր երազի պես մեկ երևում էր, մեկ չքանում…Երևում էր մի խեղճ ջրաղաց զմրուխտյա գետակի վրա, որ օր ու գիշեր մանկության պես սիրուն մի հին հեքիաթ էր պատմում, տեսնում էր երկու հարազատ դեմքեր՝ նստած կանաչ ուռենու տակ. մեկը մտքի մեջ ընկած չիբուխ է ծխում, մյուսը արցունքոտ աչքերով նայում է հեռուն-Մտորումներ անցյալի մասին։ -Ինչու՞ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան,-ի՞նչդ է պակաս, թե սեր ունես մի աղջկա, հայտնիր, թե չէ, ինչ կա-Մանկան մտքերը։ Եվ խնջույք էր սարքել բարի հայրը որդուն ուրախացնելու համար. դահլիճները լուսավորված էին ջահերով. նազելի աղջիկները պատել էին երտասարդի շուրջը, ասում ու ծիծաղում էին-Երիտասարդի ուրախ օրը։ Եվ երիտասարդը մի օր զգույշ դուրս ելավ դահլիճներից, անհայտացավ խավարի մեջ ու էլ չվերադարձավ-Խավարի մեջ մոլորված երիտասարդը։ Նա գնաց, շրջեց, թափառեց շատ ու շատ տեղեր, հարցուփորձ արավ և մի օր վերջալույսի շողերի տակ տեսավ զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց: Տեսավ՝ ջրաղացին կռնակը տվել է մի հին խրճիթ, որի բուխարիկից մարմանդ ծուխ է ելնում-Հարազատ ջրաղացը։ Մոտեցավ խրճիթին, կամացուկ նայեց լուսամուտից ներս. նստել էր մի ալևոր մարդ և մտախոհ չիբուխ էր ծխում. մի երերուն պառավ ցամաքած ձեռքերով սեղան էր փռում: Երբ նրանք հացի նստան, պառավը վերցրեց մի կտոր հաց ու ասավ-մանկության հիշողություններ։ Այս էլ որդուս բաժինը-Որդու բաժինը։ Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…Հե՜յ մեր որդին էլ չի գա-Մոր սիրտը։ Ա՜յ մարդ, աստված գիտե, մեր որդին հիմա ու պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարելի է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդուս բաժինն եմ տալիս. ինչ իմանաս, կարելի է նայել իմ որդուս իրենից բաժին է տալիս-Մոր մտքերը։ Այդ միջոցին ներս ընկավ որդին, գրկեց մորն ու հորը, համբուրեց և լացեց-Որդու վերադարձը։ Ա՜ , մեր որդին,-բացականչեցին ծերունիները և գրկերի մեջ առան իրենց կորած, կարոտացած որդուն և լաց եղան-Ծնողների ուրախությունը։ Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը-Երջանիկ խրճիթը։ Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն մանկության պես ոսկի-Ջրաղացի ոսկե հեքիաթը։
  5. Ընտրիր հատվածներից մեկը և գրավոր պատմիր:
  6. Ի՞նչ ես կարծում՝ տղան ճի՞շտ վարվեց, երբ թողեց իրեն մեծացրած ծնողներին:
  1. Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր: Զմրուխտյա-զմրուխտէ, չիբուխ-ծխափող, մացառ-չոր խոտ,ավիղ, շավիղ-նեղ արահետ, որդեգրել-դառնալ ծնող ուրիշի երեխայի համար, օջախ-խարույկ։
  2. Քո սիրած գույնով ներկիր այն հատվածները, որտեղ երևում է խրճիթի երջանիկ լինելը: Ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:
  3. Գրիր մգեցրած բառերի հոմանիշները: Մեղմիկ-հանդարտ, մտմտալ-մտորել, շավիղ- ուղի, շնորհալի-մեծաշնորհ, ուրախանալ-բերկրել, շքեղ-փառահեղ, վերջալույս-արևամուտ, կրակ-հուր, տաք-ջերմ։
  4. Վերնագրիր առանձնացված հատվածները: Զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց կար-Զմրուխտյա գետակը և ջրաղացը։ Ջրաղացի դռան առջև, կանաչ ուռենու տակ, թիկն էր տվել ջրաղացպանը և չիբուխը գոհ ծխում. կողքին նստել էր կինը, իսկ նրանց աչքերի առջև մի սիրուն մանուկ՝ նրանց երեխան, խաղ էր անում-Ջրաղացպանը և իր ընտանիքը։ Մեղմիկ սոսափում էր ուռենին, և ջրաղացն անուշ մտմտալով, ասես հին օրերից մի հին հեքիաթ էր պատմու-Ջրաղացի հեքիաթը։ Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ-Մոլորված մանուկը։ Անցավ մի քարավան. մի ուղևոր տեսավ լացող մանուկին, խղճաց, վեր առավ և իր հետ տարավ-Կորած մանուկը և քարավանը։ Տարավ իր տունը, և որովհետև զավակ չուներ, որդեգրեց նրան-Որդեգրված մանուկը։ Մանուկը մեծացավ, դարձավ մի շնորհալի երիտասարդ-Շնորհալի մանուկը։ Ամենքը սիրում էին նրան և ուրախանում նրա վրա, բայց նա տխուր էր, միշտ տխուր-Տխուր մանուկը։ Երբ երեկոները մենակ նստում էր իրենց շքեղ պատշգամբում, որի շուրջը բացվում էր պարտեզը հովասուն ծառերով և կարկաչուն շատրվաններով՝ նրա հոգին սլանում էր մի ուրիշ վայր, որ հեռավոր երազի պես մեկ երևում էր, մեկ չքանում…Երևում էր մի խեղճ ջրաղաց զմրուխտյա գետակի վրա, որ օր ու գիշեր մանկության պես սիրուն մի հին հեքիաթ էր պատմում, տեսնում էր երկու հարազատ դեմքեր՝ նստած կանաչ ուռենու տակ. մեկը մտքի մեջ ընկած չիբուխ է ծխում, մյուսը արցունքոտ աչքերով նայում է հեռուն-Մտորումներ անցյալի մասին։ -Ինչու՞ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան,-ի՞նչդ է պակաս, թե սեր ունես մի աղջկա, հայտնիր, թե չէ, ինչ կա-Մանկան մտքերը։ Եվ խնջույք էր սարքել բարի հայրը որդուն ուրախացնելու համար. դահլիճները լուսավորված էին ջահերով. նազելի աղջիկները պատել էին երտասարդի շուրջը, ասում ու ծիծաղում էին-Երիտասարդի ուրախ օրը։ Եվ երիտասարդը մի օր զգույշ դուրս ելավ դահլիճներից, անհայտացավ խավարի մեջ ու էլ չվերադարձավ-Խավարի մեջ մոլորված երիտասարդը։ Նա գնաց, շրջեց, թափառեց շատ ու շատ տեղեր, հարցուփորձ արավ և մի օր վերջալույսի շողերի տակ տեսավ զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց: Տեսավ՝ ջրաղացին կռնակը տվել է մի հին խրճիթ, որի բուխարիկից մարմանդ ծուխ է ելնում-Հարազատ ջրաղացը։ Մոտեցավ խրճիթին, կամացուկ նայեց լուսամուտից ներս. նստել էր մի ալևոր մարդ և մտախոհ չիբուխ էր ծխում. մի երերուն պառավ ցամաքած ձեռքերով սեղան էր փռում: Երբ նրանք հացի նստան, պառավը վերցրեց մի կտոր հաց ու ասավ-մանկության հիշողություններ։ Այս էլ որդուս բաժինը-Որդու բաժինը։ Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…Հե՜յ մեր որդին էլ չի գա-Մոր սիրտը։ Ա՜յ մարդ, աստված գիտե, մեր որդին հիմա ու պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարելի է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդուս բաժինն եմ տալիս. ինչ իմանաս, կարելի է նայել իմ որդուս իրենից բաժին է տալիս-Մոր մտքերը։ Այդ միջոցին ներս ընկավ որդին, գրկեց մորն ու հորը, համբուրեց և լացեց-Որդու վերադարձը։ Ա՜ , մեր որդին,-բացականչեցին ծերունիները և գրկերի մեջ առան իրենց կորած, կարոտացած որդուն և լաց եղան-Ծնողների ուրախությունը։ Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը-Երջանիկ խրճիթը։ Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն մանկության պես ոսկի-Ջրաղացի ոսկե հեքիաթը։
  5. Ընտրիր հատվածներից մեկը և գրավոր պատմիր: Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ:
  6. Եկավ մի օր, մանուկը վազում էր թիթեռի ետևից, և վազեց ջրաղացից հեռու, ընկավ չոր խոտեր մեջ։ Անցավ երկու ձորակներ։ Կորցրեց ջաղացի նեղ ճանապարհը, և քայլեց քայլեց, և տեսավ մեծ ճանապարհ։ Լաց լինելով նստեց և սկսեց բարձր լաց լինել։
  7. Ի՞նչ ես կարծում՝ տղան ճի՞շտ վարվեց, երբ թողեց իրեն մեծացրած ծնողներին: Ինձ թվում է որ ոչ։ Որովհետև նրա ծնողները շատ տխրեցին և նրանք անհանգստանում էին։

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s